

ԵՐԵՎԱՆ, դեկտեմբերի 8-ը /ARKA/. Հայաստանի արտաքին և փոխադարձ առևտրի շրջանառությունը 2025 թվականի հունվար‑հոկտեմբերի ընթացքում, համեմատ 2024 թվականի նույն ժամանակաշրջանի հետ, նվազել է 37.1%-ով և կազմել 16 542 183,9 հազար դոլար, հայտնում է Հայաստանի Հանրապետության ազգային վիճակագրական կոմիտեն։ Կա նաև, որ 2025 թվականի Հոկտեմբերի տվյալներով այս ցուցանիշը հասել է 1 938,0 միլիոն դոլարի, ինչը նվազել է 16%-ով համեմատությամբ 2024 թվականի հոկտեմբերի և աճել է 17,8%-ով համեմատությամբ 2025 թվականի սեպտեմբերի։ Նշենք, որ Հայաստանի արտաքին առևտրի շրջանառությունը սկսել է նվազել անցած տարվա հուլիսից, իսկ այս տարվա հունվարից ի վեր արձանագրվում է անկում. 2025 թվականի հունվարին այս ցուցանիշը նվազել է տարեկան կտրվածքով 40%-ով համեմատությամբ 2024 թվականի հունվարի հետ; առաջին եռամասնունապետում նվազել է 54,2%; առաջին կեսին՝ 45%; իսկ առաջին երեք քառորդների ժամանակ՝ 39,3%: Արտաքին առևտրի շրջանառությունը CIS երկրների հետ_CURRENT_YEAR-ի տասն ամիսների ընթացքում երկրի առևտրի շրջանառությունը կազմել է 6 156 922,0 հազար դոլար, նվազեց 45,7%-ով համեմատությամբ անցած տարվա հունվար‑հոկտեմբերի հետ, ներառյալ ԵԱՏՄ‑ի հետ՝ 5 999 289,2 հազար դոլար (նվազում 46,5%)։ Հայաստանի ամենամեծ առևտրային գործընկերներն են Ռուսաստանը (տասն ամիսների շրջանառությունը այս տարվա՝ 5 721 128,7 հազար դոլար, նվազել է 47,8% համեմատությամբ հետի տարվա տասն ամիսների), Բելառուսը (201 442,9 հազար դոլար, աճ 16,4%), և Ուկրաինան (86 622,5 հազար դոլար, աճ 20,9%)։ EU երկրների հետ հաշվետու ժամանակաշրջանում Հայաստանի արտագործաշրջան ծավալը հասել է 2 012 720,9 հազար դոլարի, աճ 4,8%-ով։ Եվրոպական երկրների մեջ հնգամավոր գործընկերներն են Գերմանիա (386 472,7 հազար դոլար, նվազել 4,1%), Իտալիա (368 880,1 հազար դոլար, աճ 4,9%), Ֆրանսիա (179 138,8 հազար դոլար, աճ 38,1%), Նիդերլանդներ (170 735,5 հազար դոլար, աճ 16,1%), Բելգիա (159 022,2 հազար դոլար, աճ 7,7%)։ Մյուս երկրների շարքում, որոնք ունեն խոշոր առևտրային շրջանառություն Հայաստանի հետ 2025 թվականի հունվար‑հոկտեմբեր ամիսների ընթացքում, են Չինաստան (2 123 584,4 հազար դոլար, նվազել 9,1%), Միացյալ Արաբական Էմիրություններ (1 535 878,7 հազար դոլար, նվազել 68,9%), Իրան (636 217,3 հազար դոլար, աճ 7,3%), Միացյալ Նահանգներ (290 641,3 հազար դոլար, նվազել 18,5%), Իրաք (277 359,5 հազար դոլար, աճ 46,4%), საქართველო (227 723,7 հազար դոլար, նվազել 16,9%), Շվեյցարություն (152 148,8 հազար դոլար, աճ 7,3%) և Ճապոնիա (121 450,0 հազար դոլար, աճ 10,8%)։ Տվյալների համաձայն, 2025 թվականի հունվար‑հոկտեմբեր ժամանակաշրջանում Հայաստանի արտահանությունները նվազել են 44,7%-ով և հասել են 6 416 386,9 հազար դոլարի։ Հոկտեմբեր 2025-ը այս ցուցանիշով կազմել է 744,4 միլիոն դոլար, ինչը նվազել է 21,8%-ով համեմատությամբ 2024 թվականի հոկտեմբերի և աճել է 12%-ով համեմատությամբ 2025 թվականի սեպտեմբերի։ CIS երկրների հետ արտածումների հաշվով 2025 թվականի հաշվետու ժամանակաշրջանում ընդհանուր արտահանվողներ երեքն են Ռուսաստանի արտահանումները (2 385 326,8 հազար դոլար, նվազել 9,2%), Բելառուսը (136 187,3 հազար դոլար, աճ 44,8%), Կազախստանը (45 134,7 հազար դոլար, նվազել 20,2%)։ ԵԱՏՄ‑ի արտածումներում առաջին եռյակը Ռուսաստանի արտահանումներ են (3 477 566,4 հազար դոլար, նվազել 59%), Ուկրաինան (85 317,0 հազար դոլար, աճ 28%), Բելառուսը (70 621,5 հազար դոլար, նվազել 19,2%)։ ԵՄ‑ի արտահանումներում տասնամյակ դարձած միավորների top‑երքը Հերմանիա (327 914,5 հազար դոլար, նվազել 11,4%), Իտալիա (322 061,6 հազար դոլար, աճ 13,7%), Նիդեռլանդներ (157 386,1 հազար դոլար, աճ 2,2%) են։ producing countries‑ի տասնյակներից առաջատարները Իտալիան (315 379,3 հազար դոլար, աճ 6,5%), Գերմանիան (293 459,9 հազար դոլար, նվազել 16,5%), Ֆրանսիան (173 734,7 հազար դոլար, աճ 41,4%) են։ Օտար երկրների մեջ, որոնց ներմուծումները բարձր են supplier‑country‑ներ, են Չինաստան (1 099 874,1 հազար դոլար, աճ 20,9%), საქართველო (609 683,1 հազար դոլար, նվազել 5,8%), Իրանը (562 684,4 հազար դոլար, աճ 9,6%), Ումահ UAE (334 338,6 հազար դոլար, նվազել 10%), և ԱՄՆ (289 093,8 հազար դոլար, աճ 2,8%). Producing countries‑ի դաշնակում մեծ հայտնագործություններ Չինաստան (1 552 717,2 հազար դոլար, աճ 15,3%), Իրան (558 754,7 հազար դոլար, աճ 11,1%), ԱՄՆ (248 958,5 հազար դոլար, նվազել 18,7%), საქართველო (117 421,0 հազար դոլար, նվազել 11,7%) և Ճապոնիա (103 292,8 հազար դոլար, աճ 6,9%) են։ Հարկավոր է նշել, որ պաշտոնական վիճակագրությանը համապատասխան հունվար‑հոկտեմբեր 2025-ին արտադրատեսակերի խմբերով արտահանումների գլխավոր մոտեցումները եղել են` մեքենաներ, սարքեր և մեխանիզմներ՝ 2 139 979,0 հազար դոլար (նվազել 1,8%), արժեհամակարգային քարեր, որոնք արժեքավոր մետաղներ և դրանցից պատրաստված իրեր են՝ 1 717 031,5 հազար դոլար (նվազել 74,9%), հանքահանում և հանքիային գործեր՝ 948 619,0 հազար դոլար (աճ 4%), ավտոմեքենաներ և տրանսպորտային միջոցներ` 867 949,6 հազար դոլար (աճ 13,7%), պատրաստի սննդամթերք` 705 872,7 հազար դոլար (աճ 19,7%), քիմիական արտադրանքներ և հարակից նորարարություններ` 577 068,7 հազար դոլար (աճ 8%), տեքստիլներ և տեքստիլ ապրանքներ` 545 039,3 հազար դոլար (նվազել 3,6%), և ոչ ազնվական մետաղներ և դրանցից պատրաստված ապրանքներ` 529 469,0 հազար դոլար (աճ 5,2%).