Աշխարհում միլիոնավոր մարդիկ բախվում են առողջական լուրջ վտանգի՝ իրենց խմելու ջրի մեջ թունավոր կապարի բարձր մակարդակի պատճառով, հայտնում է ScienceDaily-ն։ Այս աղտոտումը, որը կարող է խանգարել երեխաների ուղեղի զարգացմանը, առաջացնել բնածին արատներ և հանգեցնել մի շարք նյարդաբանական և սրտային հիվանդությունների, շարունակում է մնալ հանրային առողջության հիմնական խնդիր: Աշխարհի շատ երկրներում միլիոնավոր ընտանիքներ դեռ խմելու ջուր են ստանում կապարե խողովակներով, սակայն գիտնականները գտել են այդ խողովակներում մետաղի վտանգավոր չափաբաժինները նախապես հայտնաբերելու միջոցը։ «Դա չհասցված հանրային առողջության ճգնաժամ է, որը հանգեցնում է տարեկան ավելի քան 1 միլիոն մահվան», - ասում է Ջիա Սյու Բրայան Սիան, Մասաչուսեթսի տեխնոլոգիական ինստիտուտի (MIT) հետդոկտոր և նոր տեխնոլոգիան նկարագրող փաստաթղթի ավագ հեղինակը: Ջրում կապարի հայտնաբերման ավանդական մեթոդները կա՛մ թանկ են և ծանր, կա՛մ տալիս են միայն հիմնական այո-ոչ արդյունքներ՝ չնշելով դրա կոնցենտրացիան, գրում է Focus-ը: Ներկայիս EPA կանոնակարգերը պահանջում են, որ խմելու ջուրը պարունակի ոչ ավելի, քան 15 մաս/միլիարդ կապարի, ինչը դժվար է հայտնաբերել այսօրվա տեխնոլոգիայով: Սակայն MIT-ի հետազոտողները նոր համակարգ են մշակել, որը կարող է հեղափոխել կապարի հայտնաբերումը: Այս նորարարական տեխնոլոգիան, որը կարող է կոմերցիոնորեն հասանելի լինել ընդամենը մի քանի տարում, կարող է ճշգրիտ որոշել կապարի կոնցենտրացիաները մինչև 1 մաս/միլիարդի վրա՝ օգտագործելով պարզ շարժական չիպերի վրա հիմնված դետեկտոր: Այն ապահովում է գրեթե ակնթարթային քանակական չափումներ՝ օգտագործելով ընդամենը մեկ կաթիլ ջուր: Վերոհիշյալ թիմը մշակել է հայտնաբերման մեթոդ՝ օգտագործելով ֆոտոնային չիպեր, որոնք օգտագործում են լույսը չափումներ կատարելու համար: Գրեթե անհաղթահարելի մարտահրավեր է եղել պսակի եթերների՝ օղակաձև մոլեկուլների քիմիական կցումը, որոնք ունակ են որոշ իոններ, օրինակ՝ կապարը, թակարդել ֆոտոնիկ չիպերի մակերեսին: