

توسط مارک لوئیس، خبرگزاری آسوشیتدپرس. استاوانگر، نروژ (AP) — تلاشِ رئیسجمهور ایالات متحده، دونالد ترامپ، برای دریافت جایزه صلح نوبل توجه بیشتری را به بازی سالانهٔ حدس و گمان دربارهٔ اینکه برندهٔ بعدی این جایزه چه کسی خواهد بود جلب کرده است. نگاهداران دیرینهٔ نوبل میگویند چشماندار ترامپ علیرغم موجی از نامزدیهای پرسروصدا و برخی مداخلههای شاخص در سیاست خارجی که او شخصاً به آنها افتخار میکند، هنوز نامحتمل است. کارشناسان میگویند کمیتهٔ نوبل نروژ معمولاً بر پایداری صلح، ترویج همبستگی بینالمللی و کار آرام مؤسسات که این اهداف را تقویت میکنند تمرکز دارد. سابقهٔ خود ترامپ ممکن است حتی علیه او کار کند، به گفتۀ آنان، با اشاره به بیمیلی آشکارش نسبت به نهادهای چندجانبه و بیاعتناییاش به دغدغههای تغییر اقلیم جهانی. با این حال، این رهبر آمریکا از دورهٔ نخست خود بارها به دنبال نور نوبل بوده است و آخرین بار به نمایندگان سازمان ملل متحد در اواخر ماه گذشته گفت: «همه میگویند من باید جایزه صلح نوبل را بگیرم.» یک فرد نمیتواند خودش را نامزد کند. کارزارهای لابیگری عمومی وجود دارد، اما تصمیم با کمیتهای خصوصی است. افتخارات ترامپ و نامزدیهای پرسروصدای پیشین او او را به پُرطرفدارترین نام در فهرست نامزدهای محبوب برای شرطبندان تبدیل کرده است. اما روشن نیست آیا نام او در گفتگوها مطرح میشود یا نه زمانی که کمیتهٔ نوبل با پنج عضو که توسط پارلمان نروژ منصوب میشود، پشت درهای بسته نشست میکند. ترامپ از ۲۰۱۸ تاکنون چند بار توسط افراد داخلی ایالات متحده و سیاستمداران خارج از کشور نامزد شده است. نام او همچنین در دسامبر توسط نمایندهٔ کنگرهٔ ایالات متحده، کلودیا تِنی (ر-نیویورک)، در بیانیهای از دفترش ذکر شده بود، به خاطر میانجیگری در توافقات ابراهیم که روابط بین اسرائیل و چند دولت عربی را در سال ۲۰۲۰ عادی کرد. نامزدیهای امسال از سوی نخستوزیر اسرائیل بنیامین نتانیاهو و دولت پاکستان پس از مهلت ۱ فوریه برای جایزهٔ ۲۰۲۵ صورت گرفت. ترامپ بارها گفته است که «استحقاق دریافت این جایزه را دارد» و ادعا میکند که «هفت جنگ را پایان داده است.» سهشنبه احتمال پایان یافتن جنگی هشتم را مطرح کرد، در صورتی که اسرائیل و حماس با طرح صلح او برای پایان دادن به نزدیک به دو سال جنگ در غزه توافق کنند. «کسی تا به حال چنین کاری انجام نداده است»، او به جمعی از فرماندهان نظامی در پایگاه کوانتیکوِ نیروی دریایی در ویرجینیا گفت. «آیا جایزهٔ نوبل را میبرید؟ قطعاً نه. آنها آن را به فردی خواهند داد که کار بدی نکرده است.» تلاشهای پیوسته برای صلح در اولویت هستند، نه پیروزیهای دیپلماتیک سریع. تئو زنُو، تاریخنگار و پژوهشگر در مؤسسهٔ هنری جکسون، گفت که تلاشهای ترامپ تاکنون ثابت نکردهاند که پایدار باشند. «تفاوت عظیمی بین جلوگیری از درگیری در کوتاهمدت و حل علل ریشهای مناقشه وجود دارد»، زنُو گفت. زنُو همچنین بیتوجهی ترامپ نسبت به تغییرات اقلیمی را از دید بسیاری، از جمله کمیتهٔ نوبل، که بزرگترین چالش صلح بلندمدت جهان است، کنار میگذارد. «فکر نمیکنم آنها جایزهٔ معتبرترین جایزهٔ جهان را به کسی بدهند که به تغییرات اقلیمی باور ندارد»، زنُو گفت. «وقتی به برندگان پیشین که پلهای همکاری بینالمللی و آشتی را نمایندگی میکنند نگاه میکنید، اینها واژههایی نیستند که با دونالد ترامپ همراه باشند.» کمیتهٔ نوبل در سال ۲۰۰۹ به خاطر اعطای این جایزه به باراک اوباما، رئیسجمهور وقت ایالات متحده، در نه ماه از آغاز دورهٔ ریاست جمهوری او با نقدهای شدیدی روبهرو شد. بسیاری معتقد بودند اوباما به اندازهٔ کافی در قدرت نبود تا تأثیری شایستهٔ نوبل بهدست آورد. اظهارنظرهای صریح ترامپ درباره احتمال بردن این جایزه ممکن است به ضرر او تمام شود: «کمیته نمیخواهد به نظر بیاید که در برابر فشارهای سیاسی عقبنشینی میکند»، گفت نینا گرایگر، مدیر مؤسسه پژوهش صلح اوسلو. «چشمانداز او برای دریافت این جایزه امسال شانس زیادی ندارد»، او گفت. «خطابههای او به سمت دیدگاهی صلحآمیز نمیرود.» اعلامیههای نوبل از دوشنبه با جایزه پزشکی آغاز میشود و به ترتیب فیزیک (سهشنبه)، شیمی (چهارشنبه) و ادبیات (پنجشنبه) ادامه مییابد. جایزه صلح نوبل جمعه اعلام میشود و جایزه یادبود نوبل در علوم اقتصادی در ۱۳ اکتبر اعلام خواهد شد. استفانی دازیو در برلین و دارلین سوپرویل در کوانتیکو، ویرجینیا، در این گزارش مشارکت کردند.